'Dichtbij de harten van mensen'

OEGSTGEEST - Zijn rijzige gestalte oogt alsof hij niet voor een kleintje vervaard is. Met een lengte van ruim twee meter, komt hij indrukwekkend over. Neem je de moeite om Wouter de Jonge (51) beter te leren kennen, dan zal vooral zijn zachtaardige kant een indruk in je herinnering achterlaten. Een kenmerk en een eigenschap die hem in zijn werk als uitvaartleider goed van pas komen.

De geboren en getogen Hagenaar kwam in augustus 1987 met zijn vrouw Janneke naar Oegstgeest. 'In De Haag woonden we één hoog, met twee kleine kinderen,' legt hij uit. 'We wilden naar de begane grond, maar het was toen onmogelijk om aan een betaalbare woning te komen. Den Haag deed te weinig voor zijn inwoners, richtte zich vooral op de vestiging van internationale bedrijven, zegt De Jonge, die toentertijd voor een Haags internationaal georiënteerde verhuisfirma werkte. Tijd dus om naar een vriendelijker woonomgeving te zoeken. 'We wilden niet naar Zoetermeer of Waddinxveen, we houden bovendien niet van nieuwbouw. Het Westland leek ons ook niets, uiteindelijk bleven Katwijk, Leiden en Oegstgeest over.' Het gezin De Jonge woont nu alweer geruime tijd in het huis aan de Lange Voort. 'Voor mij de periferie van het oude Oegstgeest, tussen de Bloemenbuurt en de Oranjebuurt. We zijn nog wel eens bezig geweest om te verhuizen, maar we zijn blij dat we dat niet hebben gedaan. We kozen voor aan- en verbouwen van dit huis en ervoeren het als verhuizen. Iedereen kreeg een andere kamer. Ons derde kind is hier geboren.'

Verhuizen

De Jonge werkte een kwarteeuw in de verhuisbranche, maar had - als fysiek ongemak hem niet in de weg hadden gezeten - een academische graad op zak kunnen hebben. Hij genoot zijn opleiding aan het gymnasium, de bètakant. ''Ik wilde economie gaan studeren, heb nu eenmaal geen talenknobbel,' verontschuldigt hij zich. Hoofdpijnen zaten een academische studie echter in de weg. 'Ik heb er vijf jaar mee rondgelopen, dan valt studeren niet mee.' Via een uitzendbureau kwam de toenmalige Hagenaar in de verhuizingen terecht. 'Dat was hartstikke leuk werk,' zegt hij uit de grond van zijn hart. 'De laatste twaalf jaar ben ik werkgever geweest van het bedrijf dat ik heb helpen oprichten.' De Jonge werkte hard tot hij in 2000 werd geveld door een burn-out. 'Dat was heel heftig, maar ik heb er veel van geleerd. Ik ben er mooier, sterker door geworden, heb mezelf leren kennen. Ik ben gaan begrijpen dat ik was die ik was en kon al vrij snel stappen zetten om te worden die ik ben.'Hij wijst naar het bankstel in de hoek van de woonkamer. 'Ik had al snel door dat het geen griepje was. Van de één op de andere dag begon ik te trillen tot in mijn neusvleugels. Mijn omgeving had het al gesignaleerd, Janneke hield op een gegeven ogenblik op mij te waarschuwen. Ik prijs me achteraf gelukkig dat ik tegen deze betonnen muur ben opgelopen. Hier kon ik niet omheen.'

'Een halve burn-out is geen burn-out, dan neem je namelijk geen maatregelen. Nu kon ik niet anders, werd totaal stilgezet. Mijn batterij was van het één op het andere moment leeg. Ik had geen energie meer, kon niks meer. De hardste doorzetter, de grootste eigenwijs kan dan geen kant meer op. Ik dacht nog wel dat ik na een maand weer aan de slag kon. No way! Echt niet! Ik heb vier maanden thuisgezeten, en daarna acht maanden vier dagen per week vier uur gewerkt. Dat was echt mijn maximum. Ik besloot toen mijn bedrijf te verlaten en verkocht mijn aandelen. Daar stond ik op straat, met vier vragen: Wie ben ik? Wat kan ik? Wat wil ik en hoe vind ik dat? Heel basaal.' De Jonge worstelde ruim anderhalf jaar met deze vragen, deed onderwijl te hooi en te gras wat interim opdrachten tot de beproeving hem leidde naar de uitvaartbranche. 'In 2002 wees iemand me erop. Daar ben ik te emotioneel voor, dacht ik. Toch heb ik die gedachte niet weggestreept. Tijdens mijn zoektocht heb ik mijn kernkwaliteiten kunnen benoemen, die daar één op één op aansluiten: verbindingsgericht, ondernemend, dienstverlenend, zorgvuldig, integer, creatief en trouw.' Een jaar later werd hij opnieuw op de uitvaartbranche gewezen. 'Toen ben ik er serieus werk van gaan maken, met als gevolg dat alle lichten op mijn verkenningspad op groen sprongen.'

Waardevol

De Jonge mocht bij een bedrijf in De Bilt een snuffelstage lopen, met als gevolg dat hij daar ruim twee jaar als uitvaartleider mocht blijven werken. 'Ik heb er een prachtige tijd gehad, maar ben er ook achter gekomen dat ik het zo niet wilde. Aandacht geven, luisteren, rust en ruimte geven; dat kan niet in anderhalf uur. Ik kreeg niet voldoende gelegenheid om aandacht aan de nabestaanden te besteden. Daarom ben ik in de zomer van 2006 voor mijzelf begonnen. In de week tussen overlijden en teraardebestelling krijgen de mensen de tijd om hun eigen uitvaart vorm te geven en niet om mijn checklist uit te voeren. Ik wil op de goede toonhoogte komen, mensen met elkaar verbinden, zorgen dat zij de uitvaart naar zich toe kunnen trekken. Ik wil bezig zijn met de binnenkant, niet alleen met de buitenkant. De nabestaanden moeten immers door. Als de herinneringen aan die week goed zijn, dan is dat heel waardevol voor hen.'
Hij omschrijft zichzelf als een gedreven uitvaartleider, die rust en ruimte geeft en van daaruit met liefde werkt. Hoe kan een man, die blijmoedigheid paart aan emotionaliteit, de zaken toch scheiden? 'Ik was en ben erg betrokken. Toch kan ik afstand nemen. Ik heb geleerd om dát verdriet bij de ander te houden. Het is immers niet mijn verdriet. Ik vind het echter mooi om dichtbij de harten van mensen te werken. Als een dierbare is overleden, dan zijn de mensen op hun puurst. Dan gaan de maskers af en liggen de harnassen in de hoek.'

'Eerste hulp zeer relevant'

OEGSTGEEST - Boi Jongejan, arts en directeur van het Oranje Kruis, loopt met kwieke pas door de zalen van Corpus, het museum annex belevingscentrum, waar de bezoeker als het ware een reis door het menselijk lichaam kan maken. Jongejan staat op het punt koningin Beatrix te ontvangen, die tijdens de viering van het honderdjarig bestaan van de hulpverleningsorganisatie het startsein zal geven voor de publiekscampagne Eerste Hulp. 'We zijn zeer vereerd dat de koningin dit wil doen.'

Koningin Beatrix en haar gevolg arriveren exact op tijd bij Corpus. De vorstin kent de weg want in maart 2008 opende zij het museum dat op de grens van Oegstgeest staat. Aanwezig was ook toen Henri Remmers, bedenker en realisator van het project Corpus. De projectontwikkelaar en directeur zit op de voorste rij, dicht in de buurt van de koningin, wat hem zichtbaar goed doet. Na afloop van de toespraken en plichtplegingen en de openingshandeling van Beatrix (een druk op een toets van een reusachtige mobiele telefoon), loopt Remmers in zijn eentje nog na te genieten. De bezoekers laten zich onderwijl de drankjes en de lekkere hapjes tijdens de receptie goed smaken. Jongejan onderhoudt zich met het hoge bezoek, met wie door het strenge protocol - voor de aanwezige pers althans - geen woord te wisselen valt. De baas van het Oranje Kruis vertelt voorafgaand aan de officiële handeling nog wel even waar het eigenlijk om gaat. 'De campagne is erop gericht om zoveel mogelijk mensen te laten weten hoe relevant eerste hulpverlening kan zijn. Een uitvouwbare miniposter is vanaf 19 juli op veel plaatsen zoals apotheken, bibliotheken en consultatiebureaus in Nederland vrijelijk beschikbaar. Daarop staan acht specifieke tips voor de eerste hulpverlening. Op ehbo.nl zijn acht filmpjes en de teksten van de tips te zien,' somt hij moeiteloos op. De openingshandeling van Beatrix legt hij ook uit. 'Die geeft aan dat de tips ook per mobiele telefoon te verkrijgen zijn.'

De 17-jarige Marieke de Klaver uit het Gelderlandse Stokkum is uitverkoren om de bloemen aan de koningin uit te reiken. Die eer valt haar beurt omdat zij twee jaar geleden bij een auto-ongeluk in de buurt van Azewijn levensreddende handelingen verrichtte. 'De tong van de bestuurder zat in zijn keel en die heb ik eruit gehaald. Nee, vies vond ik het niet, ik wilde alleen maar iemand helpen.' De ontwapenende De Klaver wil het liefst later in de zorg met peuters werken. 'Vanaf mijn 12e doe ik aan kinderoppas. Per slot van rekening ben ik zelf ook jong geweest. Ik weet er heel goed wat zij leuk vinden.' Vele jaren ouder dan De Klaver, 67 jaar om precies te zijn, is de heer H. Beerstecher, door intimi ook wel dokter Beerstecher genoemd. Vanaf eind 1981 tot september 1985 was de arts adviserend lid geweest van het Oranje Kruis en tot eind 1996 elf jaar lang secretaris van de vereniging. Ook is hij erelid. 'Ik vond het heel leuk om te doen,' kijkt Beerstecher terug op zijn actieve periode. Om direct naar de toekomst te kijken: 'Ik vind wel, als ik naar de huidige samenleving kijk en de ongelukken die er gebeuren, dat de mensen die er omheen staan, gekwalificeerd zouden moeten zijn om eerste hulp te verlenen. Dan hoeft die hulp ook niet van ver te komen. Die mensen staan er toch.'

Een simpele doch duidelijke redenering van de geboren Wassenaarder Beerstecher, die al sinds 1968 ('met een kleine onderbreking') in Oegstgeest woont. Hij bevindt zich in goed gezelschap. Het ehbo-diploma vergroot de zelfredzaamheid van de burgers, vindt minister Guusje ter Horst in een video-boodschap. Direct aanwezige burgers kunnen bij een ongeluk dan vaak levensreddende hulp verlenen. Het zal niet voor niets zijn dat Beatrix voor de campagne van het Oranje Kruis het startsein geeft. Haar grootvader prins Hendrik was immers initiatiefnemer en voorzitter van de organisatie. Beerstecher vindt de belangstelling van het Koninklijk Huis in elk geval 'heel bijzonder'. 'Voor zover ik weet verschijnt de koningin zelden in de kringen van het Oranje Kruis. Er zijn vooral telegramuitwisselingen geweest en op enig moment zijn we uitgenodigd geweest door prins Bernhard. Maar veel meer was het ook niet.' Hij zegt het niet hardop, maar wat Beerstecher betreft, mag het bezoek van Beatrix best een vervolg krijgen.